Νιώθω φόβο
Τι είναι οι Ειδικές Φοβίες
Ποια είναι τα συμπτώματα της Ειδικής Φοβίας
Όταν οι πάσχοντες από ειδική φοβία έρχονται αντιμέτωποι με τις φοβικές καταστάσεις, μπορεί να βιώσουν κρίσεις πανικού (διάβαστε περισσότερα για τη Διαταραχή Πανικού) ή να παραπονεθούν για σωματικά συμπτώματα άγχους όπως:
→ αυξημένο καρδιακό ρυθμό
→ τρέμουλο
→ ζαλάδα ή ναυτία
→ δυσκολία στην αναπνοή
→ εφίδρωση
Η ένταση των συμπτωμάτων Ειδικής Φοβίας εξαρτάται από τη φύση και την τοποθεσία του φοβικού ερεθίσματος. Για παράδειγμα, ένα άτομο με αραχνοφοβία θα εμφανίσει διαφορετικά επίπεδα ανησυχίας ανάλογα με την απόσταση που έχει από την αράχνη, το μέγεθός της και το αν η αράχνη κινείται ή όχι.
Οι άνθρωποι με Ειδικές Φοβίες συνήθως προσπαθούν να αποφύγουν το αντικείμενο του φόβου τους σε τέτοιο βαθμό, ώστε η αποφυγή αυτή να αποτελεί εμπόδιο στους στόχους που θέτουν για τη ζωή τους (πχ. να μην μπορούν να αθληθούν σε πάρκα διότι φοβούνται τα σκυλιά). Το αίσθημα της ανησυχίας απουσιάζει όταν το άτομο δε βρίσκεται σε επαφή με το αντικείμενο ή την κατάσταση που φοβάται ή τις στιγμές που δεν τα σκέφτεται. Το περιβάλλον του ατόμου που πάσχει από ειδική φοβία συνήθως αντιμετωπίζει τους φόβους αυτούς ως παράλογους και υπερβολικούς.
Τι προκαλεί Ειδική Φοβία
Μια επιστημονική υπόθεση προτείνει πως οι άνθρωποι είμαστε εξελικτικά φτιαγμένοι να φοβόμαστε συγκεκριμένες καταστάσεις που μπορεί να αποβούν μοιραίες ή επικίνδυνες, προκειμένου να εξασφαλίσουμε την επιβίωσή μας. Παραδείγματα αποτελούν τα φίδια, τα ύψη, τα έντομα, οι καταιγίδες κ.α. Είναι επίσης σαφές ότι οι φοβίες μπορεί να δημιουργηθούν έπειτα από κάποιο έντονο ή τραυματικό γεγονός. Για παράδειγμα, ένα παιδί ή ενήλικας στον οποίο ξαφνικά επιτίθεται ένας σκύλος μπορεί μετά από αυτή την εμπειρία να αρχίσει να φοβάται τους σκύλους. Μια άλλη θεωρία που έχει προκύψει, είναι πως μαθαίνουμε να φοβόμαστε πράγματα μιμούμενοι άλλους (πχ. τους γονείς μας). Επίσης οι άνθρωποι με Ειδικές Φοβίες μπορεί να έχουν γενετικά κληρονομήσει μια τάση προς τις αγχώδεις διαταραχές και τις φοβίες, παρόλο που η φοβία που μπορεί να έχει ο κάθε άνθρωπος έχει μεγαλύτερη σχέση με τις προσωπικές εμπειρίες του και με το περιβάλλον του.
Στην Ειδική Φοβία τραύματος – αίματος – ένεσης οι πάσχοντες συχνά λιποθυμούν στη θέα του αίματος ή όταν χρειάζεται να έρθουν σε επαφή με βελόνες ή σύριγγες έστω και οπτικά. Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί συζήτηση στην επιστημονική κοινότητα σε σχέση με τη συγκεκριμένη ειδικού τύπου φοβία, ιδίως για το αν έχει ψυχολογική προέλευση, όπως οι υπόλοιπες ειδικές φοβίες. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή πολλοί άνθρωποι που αναφέρουν πως λιποθύμησαν στη θέα του αίματος δεν δηλώνουν να αισθάνονται κάποιου είδους ανησυχία πριν λιποθυμήσουν, όπως τυπικά συμβαίνει στις υπόλοιπες ειδικές φοβίες. Ίσως πρόκειται για ένα μεικτό πληθυσμό ατόμων που πάσχουν από τη συγκεκριμένη φοβία. Άλλοι δηλαδή έχουν μια τυπική αντίδραση άγχους, ενώ άλλοι παρουσιάζουν μια αφύσικα ισχυρή αντανακλαστική νευρολογική αντίδραση στο τραύμα ή την πιθανότητα τραύματος.
Η θεραπεία της Ειδικής Φοβίας
Το θεραπευτικό πλάνο δράσης συνήθως περιλαμβάνει:
- αξιολόγηση
- ψυχοεκπαίδευση σε σχέση με το άγχος
- εκπαίδευση σε τεχνικές πχ. χαλάρωση
- γνωσιακές παρεμβάσεις
- συμπεριφοριστικές παρεμβάσεις
Η θεραπεία εστιάζει στη σταδιακή έκθεση σε καταστάσεις που προκαλούν φόβο και στην εκμάθηση τεχνικών για την αντιμετώπιση του άγχους (πχ. χαλάρωσης, ενσυνειδητότητας – mindfulness). Επιπλέον αναγνωρίζονται αρνητικά, μη ρεαλιστικά μοτίβα σκέψης που διατηρούν τα συμπτώματα.
Μάθετε περισσότερα
Κάντε το τεστ
για την Ειδική Φοβία εδώ.
Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή άλλη χρήση, ολόκληρου ή μέρους του περιεχομένου της ιστοσελίδας, χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση της κατόχου.
